नेक्रोटाईसिंग एन्टरोकॉलिटिस - Necrotizing Enterocolitis in Marathi

नेक्रोटाईसिंग एन्टरोकॉलिटिस म्हणजे काय?  

नवजात बाळांमध्ये नेक्रोटाईसिंग एन्टरोकॉलिटिस हा आतड्यांचा एक गंभीर रोग आहे. सामान्यपणे अकाली जन्मलेल्या बाळांमध्ये हे पाहिले जाते ज्यांचे वजन 1.5 किलोपेक्षा कमी असते. या रोगात, जीवाणूंच्या संसर्गामुळे आंतड्याच्या भिंतीला सूज आणि नुकसान होते, ज्यामुळे आतड्यानां छिद्रे होण्यास कारणीभूत ठरू शकते. आंतड्यातील मल हा बाहेर पडून उदरच्या पोकळीत जाऊ शकतो ज्यामुळे गंभीर संक्रमण होते.

त्याचे मुख्य चिन्हे आणि लक्षणे काय आहेत?

प्रत्येक मुलामध्ये लक्षणे वेगवेगळी असतात आणि पहिल्या दोन आठवड्यांमध्ये दिसून येतात. पुढील चिन्हे आणि लक्षणे सामान्यपणे दिसतात:

• उदरात/ओटीपोटात फुगणे आणि सूज येणे.
• मल मध्ये रक्त.
• हृदयाची गती कमी होणे (अधिक वाचा: ब्रॅडीकार्डिया कारणे आणि उपचार).
• अतिसार.
• कमी रक्तदाब.
• श्वासोच्छवासाची तात्पुरती संपुष्टात येणे.
• आळशीपणा.
• लाल आणि निविदा ओटीपोटाचे क्षेत्र.

त्याचे मुख्य कारणं काय आहेत?

या रोगाचे नेमके कारण अजून सापडले नाही आहे. कमी ऑक्सिजन पुरवठ्यामुळे आणि जन्मतः कमी वजन असलेल्या नवजात बाळांमध्ये रक्त प्रवाहामुळे एक कमकुवत आंतरीक भिंतीला नेक्रोटाईसिंग एन्टरोकॉलिटिस धोका वाढतो आणि त्या स्थितीसाठी जबाबदार असू शकतो. अन्नातील जीवाणू आतडीच्या कमकुवत भिंतीवर हल्ला करु शकतात, यामुळे आतड्यात सूज, नुकसान आणि छिद्र होते.

याचे निदान आणि उपचार कसे केले जाते?

नेक्रोटाईसिंग एन्टरोकॉलिटिस निदान करण्यासाठी खालील चाचण्या केल्या जातातः

• एक्स-रे: एक एक्स-रे उदरातील बबल्सचे अस्तित्व दर्शवेल.
• इतर रेडियोग्राफिक पद्धती: हे यकृतला पुरवठा करणाऱ्या रक्त वाहनांमध्ये किंवा आतड्यांच्या बाहेर असलेल्या ओटीपोटा/उदराच्या पोकळीमध्ये एअर बबल्स दिसून येतील.
• सुई घालणे: जर ओटीपोटाच्या पोकळीत समाविष्ट असलेली सुई आतड्यांवरील द्रव बाहेर काढण्यास सक्षम असेल तर, आतड्यात छिद्र असल्याचे सूचित होते.

नेक्रोटाईसिंग एन्टरोकॉलिटिससाठी योग्य उपचार प्रक्रिया शिशुच्या स्थितीवर अवलंबून असते.  नेक्रोटाईसिंग एन्टरोकॉलिटिसच्या उपचारांमध्ये खालील पद्धतींचा समावेश आहे:

• तोंडावाटे दिला जाणारा आहार थांबविणे.
• पोट आणि आतडे पासून द्रव आणि एअर बबल्स एका ट्यूब द्वारे काढून टाकणे ज्याला ऑरोगॅस्ट्रिक ट्यूब म्हटले जाते.
• आंतरनीला द्रव चे व्यवस्थापन.
• अँटीबायोटिक्स प्रशासन.
• नवजात मुलाची स्थिती तपासण्यासाठी एक्स-रे वापरून नियमित तपासणी.
• सूजलेले ओटीपोटात सूज असल्याने श्वास घेण्यास मदत म्हणून एक बाह्य ऑक्सिजनचा आधार.

1. Children's Hospital [Internet]: Los Angeles, California; Necrotizing Enterocolitis.
2. Stanford Children's Health [Internet]. Stanford Medicine, Stanford University; Necrotizing Enterocolitis.
3. Cleveland Clinic. [Internet]. Cleveland, Ohio. Necrotizing Enterocolitis.
4. Gephart SM et al. Necrotizing Enterocolitis Risk. Adv Neonatal Care. 2012 Apr;12(2):77-87; quiz 88-9. PMID: 22469959
5. National institute of child health and human development [internet]. US Department of Health and Human Services; Necrotizing Enterocolitis (NEC).