घशाचा कॅन्सर - Throat Cancer in Marathi

घशाच्या कर्करोगाची लक्षणे कर्करोगाचे स्थान आणि चरण यावर अवलंबून असतात. घशाच्या कर्करोगांमधील काही सुरवातीची लक्षणे म्हणजे:

• आवाजात बदल होणें (घोगरेपणा किंवा बोलण्यास अवघड जाणें ).
• प्रलंबित खोकला असणें.
• घसा दुखणें
• घशात दुखणें.
• गिळण्यास अडचण येणें
• घशात डिखळ  होणें
• अचानक शरिराचे वजन घटणें
• डोळे, जबडा आणि घशात सूज होणें
• थुंकीत रक्त येणें
• कान मध्ये वेदना
• कानात वेदना होणें
• घशामध्ये निष्कारण काहीतरी अडकल्यासारखे वाटणे.

अधिकतर लक्षणांसोबत सामान्य घशातील संक्रमणांची गल्लत होऊ शकते. तरीही, घशातील कर्करोगाची प्रलंबित लक्षणे असतात, जी शरिरातील कर्करोगाच्या प्रगतीसोबतच तीव्र होतात.

घशाच्या कर्करोगाच्या उपचाराचे क्रम कर्करोगाचे स्थान, प्रकार आणि आकारावर अवलंबून असते. घशाच्या कर्करोगावरील उपचाराच्या पर्यायांमध्ये सामील असतात:

• विकिरण पद्धत
  घशाच्या कर्करोगासाठीच्या विकिरण पद्धतीमध्ये गामा किरणांसारख्या किरणांच्या नियंत्रित मात्रांचे वापर करून विशिष्ट भागांमध्ये घशाच्या कर्करोगाच्या कोशिकांना लक्ष करून नष्ट केले जाते.
• कीमोथेरपी
  कीमोथेरपीमध्ये काही विशिष्ट औषधांचे वापर केले जाते, जे घशाच्या कर्करोगाच्या कोशिका नष्ट करण्यात सहायक असतात. कीमोथेरपी घशाच्या कर्करोगाच्या उपचारासाठी प्रकाश विकिरणासह सहकारी पद्धत म्हणून वापरले जाते.
• शस्त्रक्रिया
  शस्त्रक्रियेद्वारे, घशाच्या कर्करोगाची गाठ काढली जाऊ शकते. गाठापासून मुक्तता मिळण्यासाठी, थायरॉयडसारखे इतर तंतू अथवा भाग काढण्याची गरज पडू शकते. हे विकसित होणार्र्या गाठीच्या आकारावर अवलंबून असते. घशाच्या कर्करोगाचा पसार पुढे टाळण्यासाठी शेजारील लिंफ ग्रंथीसुद्धा काढाव्या लागू शकतात.
• मल्टीमॉडलिटी उपचार
  यामध्ये शस्त्रक्रियेनंतर प्रकाश विकिरण किंवा केमोथेरपी याचे वापर केले जाते. हे साधारणपणे मोठ्या गाठींसाठी केले जाते.
• पुनवर्सन उपचार
  पुनर्वसन उपचार कर्करोगाच्या वैद्यकीय उपचारासोबतच चालू राहते. यामध्ये आहार, वाचा आणि मानसिक आरोग्यासंबंधी मदत सामील असते. सल्लागार, सामाजिक कार्यकर्ते आणि मानसशास्त्रज्ञ व्यापक कर्करोग उपचारातील मानसिक तणावापासून पुनर्लाभ होण्यात व्यक्तीला मदत करू शकते. 

उपचार पद्धतींचे सहप्रभाव याप्रमाणे आहेत:

• मळमळ आणि उलटी
   मळमळ व उलटी केमोथेरपीतील औषधे आणि प्रकाश विकिरण उपचारामुळे होतात.
• बोलण्यात कठीणता
  घशावरील शस्त्रक्रियेचे वाचेवर प्रभाव पडू शकते. आवाजेतील आकस्मिक बदल यांसारखे सहप्रभाव होऊ शकतात, जे वेळेसोबत बरे होतात अथवा होत नाहीत.
• वण उठणें
  उपचार म्हणून घशाच्या इतर भागांतील तंतू काढून टाकल्यास, वण उठणें किंवा काही प्रमाणात आकारात बदल होऊ शकते. 

जीवनशैली व्यवस्थापन

काही वेळेस, घशाचे कर्करोग प्रगत असू शकेल आणि निश्चित उपचार संभव नसतो. अशा वेळेस,वेदना व लक्षणे शमवण्यासाठी दुःखशामक काळजीची गरज पडते. दुःखशामक काळजीचे काही पैलू म्हणजे:

• वेदना व्यवस्थापन 
  वेदना व्यवस्थापनाचे नियोजन व्यक्तीच्या आवश्यकता  व उपचाराची गहनता लक्षात घेऊन केले जाते. कर्करोगाच्या वेदनेत आराम मिळण्यासाठी औषधे वापरली जाऊ शकतात.
• रुग्णाच्या कुटुंबीयांकडून समर्थन  
  याची महत्त्वाची भूमिका असते, कारण कुटुंबीय आणि मित्रांकडून मिळणारे समर्थन उपचारातून जाण्यासाठी मोलाचे असतात.
• समुपदेशन
  कर्करोगाच्या रुग्णांशी व्यवहार करण्यात प्राविण्य असलेल्या व्यावसायिक मानसशास्त्रज्ञाकडून समुपदेशन मिळणें मानसिक आजारात खूप महत्वाचे असू शकते. आराम मिळण्यासाठी मानसशास्त्रीय एवढेच नाही तर आध्यात्मिक समुपदेशनाचीही मदत मिळू शकते.

घशाच्या कर्करोगावरील उपचाराच्या क्रमामध्ये खालील सहप्रभाव होऊ शकतात, ज्यांमध्ये काळजीची गरज असते:

• कर्करोग उपचारात येणार्र्या थकव्यावर उपाय म्हणून, अधिक श्रम नसणारे सौम्य व्यायाम उदा. थोडा वेळ बाहेर पायी चालणें किंवा इतर गतिविधी केल्या जाऊ शकतात.
• कर्करोग उपचाराचे रुग्णाच्या स्मरणशक्तीवरही प्रभाव पडते. कर्करोग असलेले लोक त्यांना करायच्या गोष्टी व काम लिहून ठेवू शकतात. खरेदी किंवा वाहन चालवण्यासारखी कामे करण्याकरिता मित्र व कुटुंबीयांची मदत घेतली जाऊ शकते.
• घशाच्या कर्करोगावरील उपचारानंतर नियमित तपासणी करून घ्यावी. तुमच्या डॉक्टरांना भेटायचे दर काही महिन्यांनी ठरवले जाऊ शकते, जेणेकरून इतर काही चालू कर्करोगाच्या लक्षणांच्या प्रगतीची चाचणी व प्रबंधन केले जाऊ शकेल.

घशाचे कर्करोग म्हणजे घशातील कर्करोग कोशिका किंवा असमान्य कोशिकांमधील वाढ, ज्याच्या परिणामी बोलणें आणि खाणें अवघड होण्यासह अनेक समस्या होतात. हे आजार लहान आकाराने सुरू होऊन, वेळेसह मोठे आकार धरू शकते. घशाचे कर्करोग  लॅरिंक्स, फॅरिंक्स किंवा घशाच्या इतर भागांवर प्रभाव टाकू शकतो.