మూర్ఛవ్యాధి - Seizures in Telugu

మూర్ఛవ్యాధి అంటే ఏమిటి?

మూర్ఛవ్యాధినే సామాన్యంగా ‘ఫిట్స్’ అని ‘ఈడ్పులు’ అని కూడా పిలవడం జరుగుతోంది. మూర్ఛ అనేది మెదడులో ఆకస్మికంగా బహుళ అసాధారణ విద్యుత్ విడుదలవల్ల సంభవించే భౌతిక అన్వేషణలు మరియు ప్రవర్తనా మార్పులు.

దీని ప్రధాన సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు ఏమిటి?

కేంద్రీయ (ఫోకల్) మరియు సాధారణీకరించిన మూర్ఛలు అని రెండు ప్రధాన రకాలైన మూర్ఛలున్నాయి, ఇవి క్రింది వ్యాధి లక్షణాల ద్వారా వర్గీకరించబడ్డాయి:

కేంద్రీయ మూర్ఛలు మెదడు యొక్క ఒక ప్రత్యేక భాగం నుండి ఉద్భవిస్తాయి. కేంద్రీయ మూర్ఛవ్యాధితో సంబంధం ఉన్న వ్యాధిలక్షణాలు:

• శరీరం యొక్క ఏదైనా భాగం యొక్క ఆకస్మిక కదలిక
• పునరావృతమయిన కదలికలకు మరియు కార్యకలాపాలకు దారితీసే స్పృహలో మార్పు
• నరాశ్వము, అశ్వతరమండలము (Auras) అనుభవించవచ్చు
• నిజం కాని వస్తువులను లేదా  విషయాల్ని వినడం, వాసన చూడ్డం లేదా రుచి చూడ్డం

సాధారణ మూర్ఛలకు సంబంధించిన లక్షణాలు:

అబ్సెన్స్ ఫెయిల్యూర్స్: పిల్లలలో మరింత సాధారణమైనవి, అక్కడ ఖాళీ స్థలంలో కనిపిస్తాయి లేదా చురుకైన శరీర కదలికలతో పాటు అవగాహనను కోల్పోవచ్చు.

టానిక్ అనారోగ్యాలు: పతనం కలిగించే కండరాల దృఢత్వం. వెనుక, చేతులు మరియు కాళ్ళ కండరాలను ప్రభావితం చేయడానికి ఇది చాలా సాధారణం.

క్లోనిక్ తుఫానులు: జెర్కీ కండరాల కదలికలు, సాధారణంగా ముఖం, మెడ మరియు చేతుల కండరాలను ప్రభావితం చేస్తాయి.

టానిక్-క్లోనిక్ తుఫానులు: టానిక్ తుఫానులు మరియు క్లోనిక్ హఠాత్తుల లక్షణాల కలయికను ఒకరు అనుభవించవచ్చు.

మయోక్లోనిక్ మూర్ఛలు: కండరాల కలయికతో పాటు చిన్న జెర్కీ కదలికలు

అటోనిక్ సంభవనీయత: కండరాల నియంత్రణ కోల్పోవడం వలన ఒకటి కూలిపోతుంది లేదా పడిపోవచ్చు.

దీని ప్రధాన కారణాలు ఏమిటి?

ఎన్నో నరాల రుగ్మతల లాగానే మూర్ఛలకు కూడా స్పష్టమైన కారణం తెలియదు. అయితే ‘ఎపిలెప్సీ’ అనబడే రుగ్మతే మూర్ఛవ్యాధికి అత్యంత సాధారణ కారణం.

ఇతర కారణాలు:

• జన్యు కారకాలు: జన్యుసంబంధ ఉత్పరివర్తనాలు లేదా జన్యువుల వారసత్వం మూర్ఛవ్యాధి సంభవనీయతలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది
• మెదడు కణితులు, తలకు సంబంధించిన గాయం, నాడీవ్యవస్థ అభివృద్ధి పరిస్థితులు, మెదడు వాపు లేదా అల్జీమర్స్ వ్యాధి
• అంటువ్యాధులు
• హ్యూమన్ ఇమ్మ్యూనో డెఫిసియన్సీ (HIV) సంక్రమణం
• మద్యం మరియు మత్తుమందుల దుర్వినియోగం
• నిద్ర లేమి, జ్వరం
• కుంగుబాటునివారణా మందులు (యాంటిడిప్రెసెంట్స్), మూత్రకారక (డైయూరిటిక్స్) మందులు మరియు నొప్పినివారిణులు (అనల్జీసిక్స్) వంటి కొన్ని మందులు

దీనిని ఎలా నిర్ధారణ చేస్తారు మరియు దీనికి చికిత్స ఏమిటి?

అనేక పరిశోధనలతో పాటు సంపూర్ణ వైద్య చరిత్ర మూర్ఛ వ్యాధి నిర్ధారణకు సహాయపడతాయి

• అంటువ్యాధులు, జన్యుపరమైన రుగ్మత, హార్మోన్ల లేదా ఎలక్ట్రోలైట్ అసమతుల్యతను గుర్తించడానికి రక్త పరీక్షలు.
• నడుము పంక్చర్ (Lumbar puncture)
• ఎలక్ట్రోఎన్సెఫలోగ్రం (electroencephalogram)
• న్యూరోలాజికల్ ఫంక్షన్ పరీక్షలు
• అయస్కాంత ప్రతిధ్వని ఇమేజింగ్ (MRI)
• పాసిట్రాన్ ఎమిషన్ టోమోగ్రఫీ (PET) స్కాన్

మూర్ఛలు కొన్నిసార్లు ఒకసారి మాత్రం సంభవించవచ్చు మరియు ఏ చికిత్స అవసరం లేకపోవచ్చు.

మూర్ఛలు మళ్ళీ మళ్ళీ సంభవించినట్లయితే, వైద్యుడు మూర్ఛవ్యాధికిచ్చే

“యాంటీ-ఎపిలెప్టిక్” ఔషధాలను సూచించవచ్చు. కొన్ని సందర్భాల్లో శస్త్రచికిత్స అవసరం కావచ్చు. అధిక కొవ్వు, తగిన పోషకాలుండి తక్కువ కార్బోహైడ్రేట్లతో కూడిన ‘కెటోజెనిక్ డైట్’ ఆహారాన్ని తీసుకోవడంవంటి ఆహార సవరణలు మూర్ఛవ్యాధి చికిత్సలో ఉపకరిస్తాయి.

1. Johns Hopkins Medicine [Internet]. The Johns Hopkins University, The Johns Hopkins Hospital, and Johns Hopkins Health System; Epilepsy and Seizures: Conditions We Treat
2. Oguni H. Diagnosis and treatment of epilepsy. . Epilepsia. 2004;45 Suppl 8:13-6. PMID: 15610188
3. National Institute of Neurological Disorders and Stroke [Internet] Maryland, United States; The Epilepsies and Seizures: Hope Through Research.
4. MedlinePlus Medical Encyclopedia: US National Library of Medicine; Seizures
5. Center for Disease Control and Prevention [internet], Atlanta (GA): US Department of Health and Human Services; Epilepsy