పుచ్చకాయ ప్రయోజనాలు మరియు దుష్ప్రభావాలు - Benefits and Side Effects of Watermelon in Telugu

పరిశోధన ప్రకారం, పుచ్చకాయ యొక్క మందమైన తొక్కలో సిట్రుల్లిన్ అని పిలువబడే ఒక అమైనో యాసిడ్ సమృద్ధిగా ఉంటుంది. మన శరీరానికి సిట్రిక్లైన్ ఎందుకు ముఖ్యమైనదంటే, సిట్రుల్లిన్ అధికంగా ఉండే ఆహారాలు సిస్టోలిక్ మరియు డయాస్టొలిక్ రక్తపోటును మెరుగుపర్చడంలో సహాయపడతాయని అధ్యయనాలు సూచిస్తున్నాయి. 40 ప్రీహైపర్టెన్సివ్ (రక్తపోటు 120/80 మరియు 139/89 మధ్య ఉంటుంది) మరియు హైపర్టెన్సివ్ (రక్తపోటు 140/90 mm Hg లేదా అంతకన్నా ఎక్కువ ఉంటుంది) వ్యక్తుల బృందానికి 6 వారాల పాటు 6 గ్రాముల పుచ్చకాయ సారం ఇవ్వబడింది. పరిశోధన ముగింపులో, పుచ్చకాయ సారం రక్తపోటు తగ్గించేందుకు సహాయం చేస్తుందని నిర్ధారించడం జరిగింది.

(మరింత సమాచారం: అధిక రక్తపోటు)

ముఖ్యంగా అథ్లెట్లు మరియు వ్యాయామాలు అధికంగా చేసే వ్యక్తులకు పుచ్చకాయ రసం శీతల పానీయాలకు ఒక మంచి ప్రత్యామ్నాయంగా ఉపయోగపడుతుంది. పుచ్చకాయలో ఉండే సిట్రుల్లిన్ శాతం కండరాల నొప్పిని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది అని అధ్యయనాలు సూచిస్తున్నాయి. ఒక క్లినికల్ అధ్యయనంలో, ఒక అథ్లెట్ల బృందానికి నిర్దిష్ట సమయంపాటు ప్రతి రోజూ 500 మీ.లిల పుచ్చకాయ రసంను ఇవ్వబడింది. ఈ అధ్యయనం పుచ్చకాయ రసం 24 గంటల లోపులో కండరాల నొప్పిని తగ్గించడంలో చాలా ఉపయోగకరంగా ఉందని నివేదించింది.

(మరింత సమాచారం: కండరాల నొప్పి చికిత్స)

యాంటీఆక్సిడెంట్లు ఒక రకమైన బయోఆక్టివ్ సమ్మేళనాలు, ఇవి వివిధ వ్యాధులకు వ్యతిరేకంగా మన శరీరాన్ని రక్షించడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. వివిధ జీవక్రియా ప్రక్రియలు మరియు ఒత్తిడి వంటి పర్యావరణ కారకాలు కారణంగా శరీరంలో ఉత్పత్తి అయిన ఫ్రీ రాడికల్స్ ను అవి తొలగిస్తాయి. ఈ ఫ్రీ రాడికల్స్ ఎక్కువగా ఉండడం అనేది ఆకాల వృద్ధాప్య లక్షణాల నుండి గుండె జబ్బులు, మధుమేహం, మరియు క్యాన్సర్ వంటి దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల వరకు చాలా ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తుంది.

పుచ్చకాయలు, జామకాయలు, టమోటాలు వంటి పండ్లలో సమర్థవంతమైన యాంటీఆక్సిడెంట్గా ఉండే లైకోపీన్ యొక్క ఆరోగ్య ప్రయోజనాలను అంచనా వేయడానికి అనేక అధ్యయనాలు నిర్వహించబడుతున్నాయి,. అధిక ఫ్రీ రాడికల్స్ ఉండటం వలన కలిగే డీఎన్ఏ (DNA) నష్టాన్ని లైకోపీన్ తగ్గిస్తుందని క్లినికల్ అధ్యయనాలు సూచించాయి. ఈ డీఎన్ఏ నష్టం ఫ్రీ రాడికల్ సంబంధిత నష్టం యొక్క అంతర్లీన కారణం. ఒక ర్యాండమ్ కంట్రోల్ ట్రయల్ (RCT) లో, లైకోపీన్ సప్లిమెంట్ యొక్క వివిధ పరిమాణాలు 8 వారాలపాటు 77 మందికి ఇవ్వబడ్డాయి. అధ్యయనం చివరిలో, లైకోపీన్ డీఎన్ఏ ఆక్సీకరణ నష్టాన్ని (DNA oxidative damage) తగ్గించిందని నిర్ధారించబడింది.

(మరింత సమాచారం: యాంటీఆక్సిడెంట్ ఆహార వనరులు)

మధుమేహం అనేది అధిక రక్త చక్కెర స్థాయిలు మరియు తరచుగా మూత్రవిసర్జన, అధిక ఆకలి మరియు బరువు సమస్యలు వంటి లక్షణాలను కలిగించే ఒక వ్యాధి. దీర్ఘకాలంలో, మధుమేహం హృదయ సంబంధ రుగ్మతలు, మూత్రపిండ వ్యాధులు వంటి సమస్యలకు కూడా దారితీయవచ్చు. అందువల్ల రక్త చక్కెర స్థాయిలను నియంత్రణలో ఉంచుకోవడం చాలా అవసరం.

లైకోపీన్ అధికంగా ఉండే ఆహార పదార్ధాలను తీసుకోవడం అనేది రక్తంలో గ్లూకోజ్ స్థాయిని తగ్గిస్తుంది. జంతు నమూనాలపై నిర్వహించిన ఒక అధ్యయనంలో, లైకోపీన్ అధికంగా ఉండే పుచ్చకాయ తొక్క సారాలను ఇవ్వడం వలన అది రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలలో తగ్గుదలను చూపించిందని తేలింది. మరోక అధ్యయనంలో పుచ్చకాయ విత్తనాలు కొన్ని ప్రోటీన్లను కలిగి ఉంటాయి, ఇవి రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను తగ్గించడంలో చాలా ప్రభావవంతముగా ఉంటాయని తెలిసింది.

పెద్ద వయసు వారిలో కంటిచూపు తగ్గిపోవడం చాలా సాధారణ సమస్య. 60 సంవత్సరాల వయసు పైబడిన వారు వయస్సు-సంబంధ మాక్యులార్ డిజెనరేషన్ (AMD, age-related macular degeneration) అని పిలవబడే సమస్య ప్రమాదాన్ని కూడా కలిగి ఉంటారు. మక్యులా దెబ్బతినడం వలన మెక్యులర్ డిజెనరేషన్ సంభవిస్తుంది. మక్యులా అనేది రెటీనా వద్ద ఒక భాగం మరియు ఇది దెబ్బతింటే దృష్టికి పూర్తిగా నష్టం కలిగించవచ్చు. విటమిన్ ఎ మరియు విటమిన్ ఇ వంటి విటమిన్లతో పాటు కెరోటినాయిడ్లు అధికంగా ఉండే ఆహారాలను తీసుకోవడం ద్వారా వయసు-సంబంధిత కంటి సమస్యలను నిరోధించవచ్చని పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి. లైకోపీన్ యొక్క అత్యంత ముఖ్య వనరులలో పుచ్చకాయలు ఒకటి. వాటిలో విటమిన్ ఎ కూడా అధికంగా ఉంటుంది మరియు విటమిన్ ఇ కూడా కొద్దిగా ఉంటుంది. అందువల్ల, పుచ్చకాయను క్రమముగా తీసుకోవడం వలన వయస్సు సంబంధిత కంటి సమస్యలను నివారించడానికి మరియు కళ్లును ఆరోగ్యంగా ఉంచడానికి సహాయపడుతుంది.

(మరింత సమాచారం: మాక్యులర్ డిజెనరేషన్ నివారణ)

పెప్టిక్ అల్సర్ అంటే కడుపులోని లోపలి పొరకు వాపు ఏర్పడడం. పెప్టిక్ అల్సర్ ప్రధానంగా కడుపుని ప్రభావితం చేస్తుంది మరియు అరుదుగా ఇది కొన్నిసార్లు ఎసోఫేగస్ ను కూడా ప్రభావితం చేస్తుంది, పెప్టిక్ అల్సర్ కు వివిధ కారణాలు ఉన్నప్పటికీ, ఆక్సీకరణ నష్టం కూడా ఈ సమస్యకు ఒక కారణం కావచ్చు. ఇన్ వివో అధ్యయనాలు ఒక యాంటీఆక్సిడెంట్గా , లైకోపీన్ గ్యాస్ట్రిక్ అల్సర్లకు వ్యతిరేకంగా సమర్థవంతంగా పనిచేస్తుందని సూచిస్తుంది. ఒక అధ్యయనం ప్రకారం, లైకోపీన్ సప్లీమెంట్లను నోటి ద్వారా తీసుకోవడం వలన అవి గ్యాస్ట్రిక్ అల్సర్ లక్షణాలను తగ్గించడానికి ఉపయోగపడుతుందని తెలిసింది.

అయితే, ఈ అధ్యయనం లైకోపీన్ మీద మాత్రమే నిర్వహించబడింది పుచ్చకాయ మీద కాదు. పెప్టిక్ అల్సర్ యొక్క చికిత్స కోసం పుచ్చకాయలోని లైకోపీన్ యొక్క సమర్థతను నిర్ధారించడానికి మరిన్ని అధ్యయనాలు అవసరమవుతాయి.

మూత్రపిండాలు మన శరీరంలో కీలక అవయవాలు ఎందుకంటే అవి రక్తములో నుండి వ్యర్ధాలను వేరు చేస్తాయి. అధిక రక్తపోటు, మధుమేహం, మరియు మూత్ర నాళాల సమస్యలు వంటి వివిధ సమస్యలు మూత్రపిండాల మీద ప్రతికూల ప్రభావాన్ని కలిగించవచ్చు. చికిత్స చేయని మూత్రపిండ సమస్యలు దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధికి దారితీయవచ్చు మరియు తీవ్రమైన సందర్భాల్లో, మూత్రపిండాలు వైఫల్యమవుతాయి. సాంప్రదాయకంగా, పుచ్చకాయను మూత్రవిసర్జనకారిగా (diuretic) పిలుస్తారు. అంటే ఇది శరీరం నుండి అదనపు సాల్ట్స్ ను మరియు టాక్సిన్లను తొలగిస్తుంది మరియు మూత్రపిండాలు ఆరోగ్యంగా ఉండేందుకు సహాయపడుతుంది.

ఓక కేస్ స్టడీలో, దీర్ఘకాలిక మూత్రపిండ వ్యాధి యొక్క తరువాతి దశలో ఉన్న ఒక 60 ఏళ్ల వ్యక్తి పుచ్చకాయను క్రమముగా ఇవ్వడం వలన పరిస్థితిలో కొద్దిగా మెరుగుదల చూపించాడు. ఏదేమైనప్పటికీ, ఇది ఒక కేసు మాత్రమే మరియు మూత్రపిండ వ్యాధులను నివారించడంలో మరియు మూత్రపిండాల పనితీరును మెరుగుపరుచడంలో పుచ్చకాయ యొక్క ప్రయోజనాలను తెలుసుకోవడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా చాలా అధ్యయనాలు నిర్వహించబడుతున్నాయి.

పుచ్చకాయలలో ఉండే లైకోపీన్ కు అనేక ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. గర్భధారణ సమయంలో లైకోపీన్ వినియోగం యొక్క ప్రభావాలను అర్థం చేసుకోవటానికి మొదటిసారి గర్భం దాల్చిన 251 మంది మహిళల మీద ఒక అధ్యయనం నిర్వహించారు. గర్భిణీ స్త్రీలలో సంభవించే రెండు ముఖ్యమైన సమస్యలపై అధ్యయనం దృష్టి పెట్టింది అవి, ప్రీఎక్లంప్సియా మరియు గర్భాశయంలో పెరుగుదల తగ్గిపోవడం (intrauterine growth retardation). ప్రీఎక్లంప్సియా అనేది గర్భిణీ స్త్రీలలో రక్తపోటు పెరగడం, ఇది ఎక్కువగా గర్భం దాల్చిన 20 వారాల తర్వాత గమనింపబడుతుంది, ఇది బిడ్డ పుట్టక ముందు లేదా తర్వాత కొన్ని సమస్యలకు దారితీస్తుంది. గర్భధారణ సమయంలో బిడ్డ సాధారణ బరువు కంటే తక్కువగా ఉన్నపుడు గర్భాశయంలో పెరుగుదల తగ్గిపోవడం అనేది పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది. అధ్యయనం ప్రకారం, లైకోపీన్ సప్లీమెంట్లను నోటి ద్వారా (ఓరల్ గా) ఇవ్వడం వలన అది మొదటిసారి గర్భందాల్చిన స్త్రీలలో ప్రీఎక్లంప్సియా మరియు గర్భాశయంలో పెరుగుదల తగ్గిపోవడం అనే రెండింటి అవకాశాలను తగ్గిస్తుందని కనుగొనబడింది.

అల్జీమర్స్ డిసీజ్ (AD) అనేది ఒక మెదడు సంబంధిత రుగ్మత దీనిలో రోగి తన జ్ఞాపక శక్తిని కోల్పోవడం ప్రారంభమవుతుంది మరియు క్రమంగా తన సాధారణ పనులు చేసుకోగల సామర్ధ్యాన్ని కూడా కోల్పోతాడు. ఈ వ్యాధి యొక్క కారణాలను శాస్త్రవేత్తలు పూర్తిగా అర్థం చేసుకోలేకపోయినప్పటికీ, అల్జీమర్స్ అనేది సాధారణంగా జన్యులు మరియు జీవనశైలితో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. కెరోటినాయిడ్ లైకోపీన్ అల్జీమర్స్ వ్యాధి యొక్క ప్రారంభం మరియు పురోగతిని తగ్గించడంలో ప్రభావవంతంగా ఉంటుందని పరిశోధకులు కనుగొన్నారు. ఆక్సీకరణ నష్టాన్ని తగ్గించగల లైకోపీన్ యొక్క సామర్ధ్యం దీనికి కారణం. లైకోపీన్ పుష్కలంగా ఉండే పుచ్చకాయల వంటి ఆహారాలను తీసుకోవడం వల్ల అల్జీమర్స్ వ్యాధిని తగ్గించవచ్చని మరో అధ్యయనం సూచిస్తోంది.

క్యాన్సర్తో సహా అనేక దీర్ఘకాలిక వ్యాధులకు చికిత్స కోసం పుచ్చకాయల్లోని లైకోపీన్ ఉపయోగపడుతుందని అనేక అధ్యయనాలు సూచిస్తున్నాయి. లైకోపీన్ యొక్క యాంటీఆక్సిడెంట్ లక్షణాలు దీనిని ఒక అద్భుతమైన యాంటీక్యాన్సర్ ఏజెంట్గా చేశాయని సూచించబడింది. ఇది ఆక్సీకరణ ఒత్తిడి వల్ల కలిగే కణాల మరియు డీఎన్ఏ నష్టాన్ని తగ్గించడం ద్వారా క్యాన్సర్ అభివృద్ధిని నిరోధిస్తుంది. అదనంగా, లైకోపీన్ క్యాన్సర్ కణాల వ్యాప్తిని తగ్గిస్తుందని మరియు క్యాన్సర్ కణాలలో అపోప్టోసిస్ (కణ మరణం[సెల్ డెత్])ను ప్రేరేపిస్తుందని కూడా కనుగొనబడింది. ఈసోఫేజియల్ కాన్సర్, ప్రోస్టేట్ క్యాన్సర్, కొలొరెక్టల్ క్యాన్సర్, మరియు రొమ్ము క్యాన్సర్ వంటి అనేక క్యాన్సర్ కణాల మీద పుచ్చకాయ యొక్క లైకోపీన్ వ్యతిరేక ప్రభావాలను చూపిందని నివేదించబడింది.